جراحی رباط صلیبی

جراحی رباط صلیبی

چرا برخی از افراد نیاز دارند که اقدام به انجام جراحی رباط صلیبی در زانوی خود نمایند؟ آیا انجام عمل جراحی رباط صلیبی با لیزر می‌تواند مشکلات ناحیه زانو را برطرف سازد؟ اصلا رباط صلیبی در کجای زانو قرار دارد و در چه شرایطی باید مورد جراحی قرار گیرد؟ باید بگوییم، رباط صلیبی، یکی از اصلی‌ترین رباط‌های مفصل زانو است که از محور پایینی استخوان ران به محور بالایی استخوان ساق پا متصل می‌شود.

این رباط باعث محدودیت حرکت زانو به جلو و عقب می‌شود و در حفظ پایداری و ایمنی مفصل زانو نقش مهمی دارد. رباط صلیبی به دو قسمت قابل تفکیک تقسیم می‌شود: رباط صلیبی قدامی و رباط صلیبی عقبی. رباط صلیبی قدامی عمدتاً از جلوی مفصل زانو به بالای ساق پا می‌رسد و برای کنترل حرکت زانو به جلو استفاده می‌شود. رباط صلیبی عقبی نیز از پشت مفصل زانو به بالای استخوان ساق پا می‌رسد و برای کنترل حرکت زانو به عقب استفاده می‌شود.

در صورتی که رباط صلیبی آسیب ببیند، می‌تواند باعث ناتوانی و درد شدید در زانو شود و نیاز به درمان تخصصی دارد. از این رو افرادی که درگیر مشکل ناتوانی و درد شدید در ناحیه زانو می‌شوند، به سراغ انجام جراحی رباط صلیبی می‌روند تا بتوانند بسیاری از مشکلات این ناحیه را برطرف سازند.

علل بروز صدمه به رباط صلیبی

صدمات رباط صلیبی معمولاً به دلیل فشار شدید، تغییر جهت ناگهانی، ورزش‌های حرکتی شدید و یا ضربه به زانو اتفاق می‌افتد. این نوع از صدمات می‌تواند باعث شکستن کامل یا آسیب جزئی رباط صلیبی شود. علائم شایع صدمات رباط صلیبی شامل درد، بی‌ثباتی در مفصل زانو، تورم، قفل شدن زانو و کاهش قابل ملاحظه در قدرت و عملکرد پا هستند.

در صورتی که رباط صلیبی آسیب‌دیده را درمان نکنیم، ممکن است باعث ایجاد مشکلات دائمی در مفصل زانو شود. از دیگر علل بروز صدمه به رباط صلیبی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انجام ورزش‌های حرکتی: برخی ورزش‌هایی که شامل حرکات ناگهانی و شدید هستند، مانند فوتبال، بسکتبال، هاکی و شنا، می‌توانند باعث صدمات رباط صلیبی شوند.
• ضربه به زانو: ضربه به زانو می‌تواند باعث شکستن یا آسیب‌دیدن رباط صلیبی شود. مثال‌هایی از این نوع ضربه‌ها شامل ضربه به زانو در تصادفات رانندگی، ورزش‌های حرکتی یا سقوط از ارتفاع هستند.
• تغییر جهت ناگهانی: در صورتی که زانو به صورت ناگهانی تغییر جهت دهد، می‌تواند باعث شکستن یا آسیب‌دیدن رباط صلیبی شود. این مسئله ممکن است در حین ورزش‌های حرکتی یا در تصادفات رانندگی رخ دهد.
• برخی عوامل دیگر نیز می‌توانند باعث صدمات رباط صلیبی شوند، از جمله پیری، ضعف عضلات، نارسایی رباط‌های دیگر در مفصل زانو و افزایش وزن بیش از حد.

روش‌های درمان برای صدمات رباط صلیبی

برای درمان صدمات رباط صلیبی، درمان‌های مختلفی وجود دارد، از جمله تزریقات درد، تمرینات فیزیوتراپی، داروهای ضد التهاب و در موارد شدید جراحی. اما بسته به نوع و شدت آسیب، درمان ممکن است متفاوت باشد و باید توسط پزشک تعیین شود.

تزریقات درد

در برخی موارد، تزریقات درد می‌تواند به کنترل درد کمک کند، اما این روش برای درمان صدمات رباط صلیبی به تنهایی کافی نیست.

تمرینات فیزیوتراپی

تمرینات فیزیوتراپی می‌تواند به کمک بهبود حرکت و پایداری مفصل زانو کند. این تمرینات معمولاً توسط یک متخصص فیزیوتراپی رهبری می‌شوند.

داروهای ضد التهاب

داروهای ضد التهاب می‌توانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند. این داروها معمولاً به صورت خوراکی یا تزریقی به بیمار تجویز می‌شوند.

جراحی

در برخی موارد، جراحی رباط صلیبی ممکن است برای درمان صدمات رباط صلیبی لازم باشد. این شامل ترمیم رباط صلیبی آسیب‌دیده، جایگزینی رباط صلیبی و یا گاهی اوقات جراحی برای ترمیم سایر بافت‌های آسیب‌دیده در مفصل زانو است.

نحوه انجام جراحی رباط صلیبی

انجام جراحی برای ترمیم رباط صلیبی آسیب دیده به علت شدت صدمه، عدم بهبودی با درمان های غیرجراحی و یا بستگی به سطح فعالیت بدنی فرد، مورد نیاز است. برای انجام این روش درمان، ابتدا پزشک شما برای شما آمادگی قبل از جراحی، از جمله تست‌های عملکردی، آزمایش‌های خون و سایر تست‌های تشخیصی دیگر، ممکن است تجویز کند.

در مرحله بعد جراحی رباط صلیبی نیاز به بیهوشی است. معمولاً در این فرایند، بیمار را تحت بیهوشی کلی یا بیهوشی موضعی قرار می‌دهند. پس از بیهوشی، جراح معمولاً از طریق یک برش روی پوست زانو به رباط دسترسی پیدا می‌کند. معمولاً در جراحی ترمیمی یا جراحی جایگزینی رباط صلیبی، رباط صلیبی آسیب دیده ترمیم می‌شود یا در صورت نیاز جایگزین می‌شود. بسته به نوع جراحی، از روش‌های مختلفی برای ترمیم یا جایگزینی رباط صلیبی استفاده خواهد شد.

بعد از ترمیم یا جایگزینی رباط صلیبی، برش‌های پوستی در محل جراحی رباط صلیبی بسته‌بندی می‌شوند و برای درمان، مراقبت و کاهش سرعت ابتلا به عفونت، نوارهای پانسمانی سفت و محکم روی پوست قرار می‌گیرد. بیمار بعد از جراحی عموماً به مدت چند روز در بیمارستان باقی می‌ماند و پس از بازگشت به خانه، باید برنامه‌های فیزیوتراپی برای بهبودی و تقویت مفصل زانو را دنبال کند.

همچنین، پس از جراحی رباط صلیبی، بیمار باید به توصیه‌های مراقبتی پزشک خود در مورد تمرینات فیزیوتراپی، استراحت، تغذیه مناسب و مراقبت از محل جراحی را جدی گرفته و رعایت کند. در غیر این صورت روند درمان به درستی طی نخواهد شد و بیمار ممکن است با مشکلات دیگری نیز، مواجه شود. البته باید بیان کنیم که انتخاب پزشک مناسب در این مرحله، می‌تواند بسیار در کسب نتیجه دلخواه موثر واقع شود.

انجام جراحی رباط صلیبی برای چه کسانی مناسب نیست؟

علت صدمات رباط صلیبی و نوع آسیب دیدگی، می‌تواند به عنوان یکی از عوامل تعیین کننده برای انجام جراحی رباط‌های صلیبی در نظر گرفته شود. با این حال، برخی از افراد نباید اقدام به انجام جراحی رباط صلیبی نمایند. افرادی همچون:

1. افراد با بیماری‌های خاص: افرادی که بیماری‌های خاصی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، عفونت‌های سریع التهابی و یا سایر بیماری‌های مزمن دارند، ممکن است نتوانند جراحی را تحمل کنند.
2. افراد با بیماری‌های خاص در مفصل زانو: برخی از بیماری‌های مفصلی مانند آرتروز و یا التهاب مفصل زانو می‌تواند به عنوان مانع برای انجام جراحی رباط صلیبی در نظر گرفته شود.
3. افراد با ضعف عضلانی: در صورتی که فرد دارای ضعف عضلانی قوی در مفصل زانو باشد، ممکن است جراحی برای او خطرناک باشد.
4. افراد با سن بالا: در برخی از موارد، جراحی رباط‌های صلیبی برای افراد با سن بالا ممکن است خطرناک باشد، به عنوان مثال، در صورتی که فرد دچار بیماری‌های دیگر مانند بیماری‌های قلبی و عروقی باشد.

در هر صورت، تصمیم نهایی در مورد انجام جراحی رباط صلیبی باید توسط پزشک تخصصی در نظر گرفته شود. آقای دکتر محمد اخلاق نجات متخصص جراحی استخوان و مفاصل، با در نظر گرفتن شرایط بیمار، با مهارت و تخصص بالا، اقدام به انجام جراحی بر روی رباط صلیبی بیمار خواهد نمود. ایشان پیش از انتخاب نوع جراحی، ابتدا شرایط کلی بیمار را بررسی می‌نمایند و سپس بسته به آن، جراحی را انجام می‌دهند. از این رو بیماران بهترین نتیجه را از انجام جراحی به دست می‌آورند.

مراقبت‌های قبل از جراحی رباط‌های صلیبی 

مراقبت‌های قبل از جراحی رباط صلیبی به شما کمک می‌کند تا برای جراحی آماده شوید و بهبودی شما را نیز، تسریع می‌کند. برای کسب اطلاع در خصوص مراقبت‌های قبل از جراحی رباط، اولین قدم دریافت مشاوره از پزشک است. باید به او اطلاع دهید که درباره بیماری خود چه مواردی را می‌دانید و در صورت وجود هر گونه بیماری دیگر، او را مطلع کنید.

پس از آن اطلاعات دقیق در مورد تاریخچه پزشکی خود، از جمله بیماری‌های قبلی و داروهایی که مصرف می‌کردید را، باید به اطلاع پزشک برسانید. در نظر داشته باشید، که برخی داروها باعث افزایش خطر عفونت و خونریزی می‌شوند. در صورت مصرف هر گونه دارویی، باید با پزشک خود مشورت کنید. همچنین در صورت وجود هرگونه عفونت، قبل از جراحی باید آن را درمان کنید. عفونت می‌تواند باعث افزایش خطر عفونت در محل جراحی شود.

سپس تغذیه مناسب و متعادل می‌تواند به کاهش خطر عفونت و بهبودی بعد از جراحی رباط صلیبی کمک کند. قبل از جراحی، باید با پزشک خود مشورت کنید که چه نوع غذاهایی را می‌توانید مصرف کنید. از سوی دیگر، تمرینات فیزیوتراپی می‌تواند به تقویت عضلات و بهبود حرکت مفصل زانو کمک کند. پیش از جراحی، باید به توصیه‌های پزشک و متخصص فیزیوتراپی توجه کنید و برنامه‌های تمرینی خود را برای بهبودی قبل از جراحی دنبال کنید. با رعایت و توجه به این دسته از مراقبت‌ها، بدون تردید شما بهترین نتیجه را از انجام جراحی خود به دست خواهید آورد.

اقدامات بعد از جراحی رباط صلیبی

اقدامات بعد از جراحی رباط‌های صلیبی به همان میزان که اقدامات قبل از جراحی اهمیت دارند، حائز اهمیت هستند و می‌توانند به بهبودی شما کمک کنند. این اقدامات در جلسه مشاوره با پزشک، توسط ایشان به شما بیان خواهد شد که شامل موارد زیر می‌شود:

• استراحت و توقف فعالیت‌های روزمره: بعد از جراحی رباط صلیبی، باید به بدن خود استراحت کافی بدهید و فعالیت‌های روزمره را محدود کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا از محل زخم‌ها و درد محافظت کنید و بهبودی خود را تسریع کنید.
• مصرف داروها: برای کاهش درد و التهاب، پزشک شما ممکن است داروهای مختلفی تجویز کند. باید دقیقاً به دستورات پزشک خود عمل کنید و هرگز از دوزهای تجویز شده بیشتر نخورید.
• فیزیوتراپی: پس از جراحی، پزشک شما ممکن است شما را به متخصص فیزیوتراپی ارجاع دهد. تمرینات فیزیوتراپی می‌تواند بهبودی شما را تسریع کند و به کاهش درد و بهبود حرکت مفاصل کمک کند.
• استفاده از لوازم پزشکی: پس از جراحی رباط صلیبی، پزشک شما ممکن است شما را به استفاده از لوازم پزشکی مانند قرنیه، پانسمان و یا کفش ویژه ملزم کند. باید به این دستورات عمل کنید تا بهبودی شما تسریع شود.
• تغذیه مناسب: تغذیه مناسب و متعادل می‌تواند به بهبودی شما کمک کند. باید به دستورات پزشک خود در مورد نوع و مقدار غذایی که می‌توانید مصرف کنید توجه کنید.
• پیروی از دستورات پزشک: برای بهبودی کامل، شما باید به دقت به دستورات پزشک خود عمل کنید و هرگز به فعالیت‌های سنگین و بیش از حد برنگردید.

جمع بندی

دریافتیم که جراحی رباط صلیبی یکی از جراحی‌های پیچیده و حساس است که برای درمان شکستگی و یا تمدد رباط صلیبی انجام می‌شود. پس از جراحی، بیمار باید به مراقبت‌های خاصی توجه کند تا بهبودی او تسریع شود. علاوه بر این، قبل از جراحی نیز باید به مراقبت‌های خاصی توجه شود تا بهبودی شما تسریع شود.

در کل، جراحی رباط صلیبی نیازمند مراقبت‌های خاصی قبل و بعد از جراحی است. برای بهبودی، شما باید به دقت به دستورات پزشک و متخصص فیزیوتراپی و جراح خود عمل کنید تا بهبودی شما تسریع شود. تمامی این دستورات، توسط دکتر محمد اخلاق نجات در جلسه مشاوره به بیماران بیان می‌شود، تا آنها بتوانند در شرایط مطلوب فرایند درمان خود را سپری کنند.

ایشان علاوه بر جراحی رباط‌های صلیبی، خدمات دیگری را نیز در اختیار بیماران خود قرار می‌دهند. به این صورت که اگر فردی درگیر مشکل مینیسک زانو است، توسط ایشان جراحی شده و مشکل مینیسک زانوی او هم درمان خواهد شد. پس اگر با درد در ناحیه زانو مشکل دارد، بهتر است به ایشان مراجعه نمایید تا بهترین روش درمان را به شما توصیه کنند.

سوالات متداول 

1. رباط‌های موجود در زانو چند نوع هستند؟

رباط صلیبی قدامی، رباط صلیبی خلفی، رباط کلترال داخلی و رباط کلترال خارجی. حتی به تازگی جراحان ارتوپد رباط دیگری را در مفصل زانو کشف کرده‌اند که نام آن را ALL گذاشته‌اند. این رباط وظیفه کنترل کردن پرخض‌های استخوان را در ساق پا بر عهده دارد.

2. هزینه جراحی پارگی رباط صلیبی زانو بسته به چه عواملی تعیین می‌شود؟

هزینه این نوع جراحی‌ها بسته به عوامل مختلفی تعیین می‌شود که جلسات فیزیوتراپی، داروها، بریس و عصا، عکسبرداری، انجام آزمایشات، اتاق عمل و نوع جراحی و نوع پذیرش بیمارستان شامل این موارد می‌شوند.

3. آیا بیمار بعد از جراحی رباط صلیبی درد شدید خواهد داشت؟

اصولا درد در بیمارانی که با روش اتوگرافت جراحی می‌شوند، بیشتر است. اما در حالت کلی درد بعد از جراحی رباط‌های صلیبی، اگر روند افزایشی نداشته باشد، جای نگرانی نداشته و توسط داروهایی که پزشک تجویز می‌کند قابل کنترل است تا به مرور کاهش یافته و برطرف شود.

4. انتظارات بعد از جراحی رباط‌های صلیبی چگونه است؟

بسته به میزان آسیب دیدگی و وضعیت بیمار، حداقل ۸۰% از بیماران بعد از انجام جراحی رباط صلیبی به عملکرد سابق خود باز می‌گردند. سپس با گذراندن ۶ ماه جلسات فیزیوتراپی، می‌توانند توانایی و قدرت بدنی خود را نیز، به دست آورند.

5. مدت زمان انجام جراحی رباط صلیبی چقدر است؟

بسته به این که عمل رباط صلیبی به تنهایی انجام می‌شود یا همراه با جراحی مینیسک زانو است، می‌توان مدت زمان انجام جراحی را بین ۱ الی ۲ یا ۳ ساعت بیان کرد.